Hamas, İsrail’le varılan ateşkes anlaşması kapsamında serbest bırakılacak Filistinli tutuklular arasında, uzun zamandır İsrail hapishanelerinde bulunan siyasi liderlerin de bulunmasında ısrar ediyor.
İsrail Adalet Bakanlığı, anlaşma kapsamında bırakılacak 250 tutuklunun isimlerini yayımladı, ancak Mervan Barguti ve Ahmet Saadet’in de dahil olduğu yedi “yüksek profilli” isme listede yer vermedi.
İsrail’de bazı ölümlü saldırılardan da sorumlu tutulan bu isimler, Filistinliler için direnişin sembolü olarak görülüyor.
Filistinli tutuklular, Hamas’ın serbest bırakması beklenen 20 İsrailli rehineye karşılık olarak serbest kalacak. İsrailli rehinelerin Pazartesi günü yerel saatle 12:00’ye kadar serbest bırakılması gerekiyor.
Önde gelen bir Filistinli yetkili, BBC’ye yaptığı açıklamada, ABD’nin Ortadoğu özel temsilcisi Steve Witkoff’un, bu konuyu gündeme getirme sözü verdiğini dile getirdi.
İsrail tarafı ise bu isimlerin listeye dahil edilmesi talebini geri çeviriyor.
Bu konunun anlaşma sürecinde uzlaşılamayan başlıklardan biri haline gelip gelmeyeceği ya da rehinelerin serbest bırakılması takvimini etkileyip etkilemeyeceği henüz bilinmiyor.
ABD Başkanı Donald Trump’ın ortaya attığı anlaşmanın ilk safhası, karşılıklı rehine ve tutukluların serbest bırakılmasıyla tamamlanacak.
Hamas’ın elinde bulunan 48 İsrailli’nin yalnızca 20’sinin hala hayatta olduğu düşünülüyor. Hamas, hayatını kaybeden İsraillilerin naaşlarını da teslim edecek. 26 kişinin öldüğü bilinirken, 2 rehinenin akıbeti hala bilinmiyor.
İsrail ise cezaevlerinde ömür boyu hapse çarptırılmış yaklaşık 250 Filistinli’yi serbest bırakacak. Gazze’de tutuklanmış 1700 kişinin de serbest kalması bekleniyor.
Hamas, Mervan Barguti ve Ahmet Saadet’in de aralarında olduğu ve serbest bırakılmasını talep ettiği tutukluların listesini sundu.
Barguti, 2004 yılında beş sivilin ölümüyle sonuçlanan saldırıları planlamaktan beş kez ömür boyu hapse çarptırılmıştı.
Anketler Barguti’nin hala en popüler Filistinli lider olduğunu ve Filistinlilerin mevcut Özerk Yönetim lideri Mahmud Abbas ve Hamas liderlerinden daha çok Barguti’ye oy vermeyi düşünebileceğini gösteriyor.
Barguti, Batı Şeria’yı yöneten Filistin Özerk Yönetimi’nin hakim kanadı El Fetih’in lideri olarak biliniyor.
Barguti’nin mahkumiyeti daha da tanınmasını beraberinde getirdi.
Çok sayıda Filistinli Barguti’yi kendi Nelson Mandelaları olarak görüyor.
Hatta Filistin yönetiminin mevcut lideri Mahmud Abbas’ın halefi olabileceği düşünülüyor. Ancak bunun için Barguti’nin önce İsrail tarafından salıverilmesi gerekiyor.
Ahmet Saadet ise Filistin Halk Kurtuluş Cephesi’nin lideri olarak 2008’de 30 yıllık hapse mahkum edildi. Saadet, “yasadışı terör örgütünü yönetmek” ve bazı saldırılara karışmaktan hüküm giydi. Bu saldırılar arasında 2001’de bir İsrailli bakanın suikaste uğraması da var.
O dönemki İsrail Turizm Bakanı Rehavam Zeemi’ye düzenlenen suikastle ilgili İsrail, örgütün lideri Ahmed Saadet’i suçladı. 2002’de Filistin Yönetimi, Saadet’i tutuklayarak Jericho hapishanesine koydu.
Saadet, Ocak 2006 seçimlerinde FHKC’nin parlamentoya girmeye hak kazanan üç adayından biri oldu. Ancak iki ay sonra İsrail askerleri Jericho hapishanesini kuşatıp Saadet ve dört kişiyi kaçırdı. Saadat günümüzde hâlâ bir İsrail hapishanesinde tutuklu bulunuyor.
Serbest bırakılması beklenen 250 tutuklu arasında, İslami Cihad komutanlarından Iyad Abu el Rub da var. El Rub, 2000’lerin başında İsrail’de 13 kişinin ölümüyle sonuçlanan intihar saldırılarını planlamakla suçlanıyor.
İsrail Adalet Bakanlığı, El Rub’un Gazze’de bırakılabileceği ya da başka bir ülkeye gönderilebileceğini söylüyor.
7 Ekim 2023’te Hamas’ın İsrail sınırından girerek gerçekleştirdiği ve 1200 kişinin ölümüyle sonuçlanan saldırılarda 251 kişi rehin alınmıştı.
İsrail’in Gazze’ye başlattığı ve bazı uluslararası örgütlerin “soykırım niteliği taşıdığını” değerlendirdiği saldırılarda ise, Gazze’de Hamas yönetimindeki Sağlık Bakanlığı’na göre 67 bin 682 kişi öldürüldü.
