Türkiye’deki kampanya sürecini ve seçim sonuçlarını çok yakından izleyen Avrupa Birliği’nden Türk halkının sandığa bağlılığına övgü geldi. Türkiye’nin önemli bir ortak olduğunu söyleyen AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, seçimlere yüksek katılım düzeyinin gerçekten iyi bir haber olduğunu söyledi. AB Konseyi Başkanı Charles Michel ile düzenlediği ortak basın toplantısında konuşan von der Leyen, “İyi bir haber çünkü Türk halkının demokratik haklarını kullanmaya, gidip oy vermeye bağlılığının ve demokratik kurumlara değer verdiğinin çok açık bir işareti. Bu büyük bir kazanım” dedi. Demokrasilerde seçim sürecinin önemine dikkat çeken Charles Michel de Türk vatandaşlarının övgüyü hak ettiğinin altını çizdi.
AB’DE ORAN DÜŞÜK
Türkiye’deki sandığa gitme oranı AB ülkelerinin büyük çoğunluğu açısından “erişilmesi zor bir hedef” olarak görülüyor. Bunun nedeni ise gerek Avrupa Parlamentosu’nun üyelerini belirlemek için yapılan gerekse ulusal seçimlere katılım oranının Türkiye’yle karşılaştırıldığında oldukça düşük bir seviyede kalması. 2019’da düzenlenen Avrupa seçimlerine katılım oranı, 1994’ten bu yana belirlenen en yüksek seviye olmasına rağmen, yüzde 50.6’da kalmıştı. Avrupa’da seçime katılımın düşüklüğü özellikle aşırı uçların ekmeğine yağ sürüyor.
İZLEMEYE DEVAM
AB, Türkiye’deki seçimlerin ilk turunun ardından ilişkilerin geleceğine ilişkin herhangi bir yorum yapmaktan kaçındı. Von der Leyen, seçimlerin hâlâ devam ettiğini belirterek, “Şimdi ikinci turu görmemiz gerekiyor. Bununla ilgili açıklamaları da çok yakından takip ediyoruz. İkinci turun ne getireceğini görmemiz gerekiyor” diye konuştu.
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) üyesi ülkelerdeki seçimlere heyet göndermeyen AB’nin ikinci turda da sahada yetkilileri olmayacak. AB, seçimlere ilişkin nihai görüşünü, Türkiye’ye kalabalık bir heyet gönderen AGİT ve Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi’nin (AKPM) hazırlayacağı raporlardan yararlanarak oluşturacak. (Güven ÖZALP / BRÜKSEL)
ALMANYA: TÜRKLER DEMOKRASİYE DEĞER VERİYOR
Alman hükümeti de Türkiye’deki seçimlerde gerçekleşen yüksek katılımı tebrik etti. Berlin’deki basın brifinginde değerlendirmelerde bulunan Almanya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Andrea Sasse, “Seçime katılım oranının yüksek olması, Türk vatandaşlarının demokratik standartlara çok değer verdiğini ve bunu kullandığını gösteriyor” ifadelerini kullandı. Almanya Hükümet Sözcüsü Steffen Hebestreit de Türkiye’deki demokratik seçimleri memnuniyet verici bulduklarını söyledi.
ERDOĞAN’A LİDERLERDEN SEÇİM KUTLAMALARI
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ve Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı telefonla arayarak seçim başarısı nedeniyle tebrik etti. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ve Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev, görüşmede seçim sonuçlarının Türk halkı için hayırlı olmasını diledi.
KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar da sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Büyük bir olgunluk ve çok yüksek katılımla gerçekleşen kritik seçimde TBMM’de çoğunluğu elde eden Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Cumhur İttifakı’na tebriklerimi iletirken, iki ülke arasındaki iş birliği ve dayanışmanın her alanda ileri götürülmesi temennisini yineliyorum” ifadelerini kullandı.
KREMLİN: TÜRKİYE OLGUN DEMOKRASİ
Türkiye’de önceki gün yapılan seçimler hakkında Rusya’dan ilk resmi açıklama geldi. Günlük basın toplantısında seçimleri ve ABD’nin gelinen noktada Türkiye’nin iç işlerine karışıp karışmayacağı sorulan Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, “Türkiye olgun demokrasiye sahip ülke. Orada herhangi ‘Maydan’ (Ukrayna tipi turuncu devrim) yaşanmaz ve Türkiye kendi egemenliğini savunabilecek düzeyde. Türkiye’deki seçim sürecinin sonuna kadar şeffaf ve çoğulcu prensiplere bağlı noktalanacağına inanıyoruz” dedi.
YAKINDAN İZLİYORUZ
Türkiye’deki seçimleri yakından izlediklerini söyleyen Peskov, “Komşu ülkedeki seçim sürecini dikkatle takip ediyoruz. Rusya ile Türkiye arasında gerçek karşılıklı çıkara dayalı önemli işbirliği alanları var. Enerji, turizm ve ticaret ikili ilişkimizin temelini oluşturuyor. Türk halkının seçimine saygı duyarak aramızdaki işbirliğinin devam etmesi temennisinde bulunuyoruz” dedi.(Nerdun HACIOĞLU)
BIDEN’DAN İLK YORUM
ABD Başkanı Joe Biden, Delaware’de bisiklete binerken basından Türkiye seçimlerine dair gelen soruya yanıt verdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile muhalefet arasında bir anlaşmazlık olduğuna dair yorumlar olduğu söylenen Biden, “Öyle mi, bana henüz sonuç verilmedi” yanıtını verdi. Biden, “Kim kazanırsa kazansın. Dünyanın o tarafında şu anda bu tartışma dışında zaten yeterince sorun var” diyerek yoluna devam etti.
YABANCI BASIN BÖYLE GÖRDÜ: TÜRKİYE’DE BİR İLK YAŞANACAK
Türkiye’de önceki gün gerçekleştirilen cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimleri dünyanın da gündemindeydi. Birbirinden uzak coğrafyalardaki medya kuruluşları, 14 Mayıs seçimlerinin sonuçlarını yakından takip etti.
‘REFERANDUM GİBİYDİ’
– Amerikan CNN International, internet sitesinde “Türkiye’nin kritik seçimi 2’nci tura gidiyor” manşetini attı.
– New York Times gazetesi, 20 yıllık iktidarın ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçmeni ikna etmek için iki haftasının daha olduğuna işaret etti. Gazete, “Oylama birçok açıdan Türkiye’nin 20 yıldır başat siyasetçisi olan Erdoğan’ın performansına dair bir referandum niteliğindeydi” ifadesini kullandı. Gazete ayrıca, Sinan Oğan’ın aşırı milliyetçi takipçilerinin ikinci turda Erdoğan’ı tercih edebileceklerini de öne sürdü.
– Wall Street Journal (WSJ) gazetesi analizinde Türkiye’nin gelecek vadeden bir küresel güç ve aynı zamanda hem Rusya hem de Ukrayna ile yakın ilişkileri olan, NATO’nun kilit bir üyesi olarak oynadığı rol nedeniyle, seçim sonucunun geniş kapsamlı jeopolitik sonuçları olabileceğini vurguladı.
‘İSTANBUL BOŞALDI’
– İngiliz kamu yayıncısı BBC, “Çekişmeli bir yarışın ardından Türkiye seçimde ikinci tura gidiyor” başlığını attı.
– Seçimler, The Guardian’ın internet sitesinde de canlı güncellemelerle takip edildi. Haberde, seçmenlerin rekor katılımına değinildi ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın balkon konuşmasındaki “Açık ara lideriz” sözlerine yer verildi.
– 14 Mayıs seçimleri öncesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı eleştiren yayınlarla tepki çeken The Economist, seçimlere ilişkin paylaştığı haberde, ‘Ülkedeki muhalefetin hayal edebileceği en kötü sonuç’ ifadeleri kullanıldı.
– Daily Mail gazetesi, normalde dolu olan İstanbul sokaklarının seçim takibi yapan insanların televizyonlara kilitlenmesi nedeniyle boşaldığını yazdı.
‘OĞAN BELİRLEYİCİ’
– Alman Der Spiegel dergisi, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçimlerde beklenenden daha iyi bir performans sergilediğini öne çıkarırken, ilk turda Ata İttifakı’nın Cumhurbaşkanı adayı olan Sinan Oğan’ın desteğinin ikinci turda sonucu belirleyici bir güç olacağını belirtti.
– Die Welt gazetesi Erdoğan’ın ikinci turda psikolojik üstünlüğü elinde bulundurduğunu belirtti.
‘İLK KEZ İKİNCİ TUR’
– Fransa’nın Le Monde gazetesi, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ikinci tura işaret ederek, ‘Hiçbir aday yüzde 50’yi geçemedi; 100 yıllık ülke tarihindeki ilk kez yapılacak ikinci tur seçimleri 28 Mayıs’ta’ denildi.
– Fransız Le Figaro da manşetten paylaştığı haberde, Kemal Kılıçdaroğlu’nun Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı geride bırakabilmesi için, aşırı sağcı aday Sinan Oğan’ın yüzde 5’lik oyuna ihtiyacı olduğunu ancak bir ittifakın olası olmadığını yazdı.
‘BÖLGE İÇİN ÖNEMLİ’
– Kathimerini gazetesi, manşetinde seçimlerin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın liderliğinde ikinci tura odaklandığını aktardı. Türkiye’deki seçimlerin aynı zamanda Rusya, Ortadoğu ve Batı ile kilit ilişkilerde Ankara’nın nasıl bir yol alacağını da şekillendireceği belirtildi.
‘MUHALEFET İÇİN ZOR’
– İsrail’in Jerusalem Post haber sitesi, Cumhurbaşkanı seçimlerine ilişkin haberinde, “Sonuçlar, belirsizliğe yol açtı” değerlendirmesine yer verirken “Muhalefetin önünde yokuş yukarı bir mücadele var” yorumunu yaptı.
‘DEPREMZEDENİN TERCİHİ’
– Katar merkezli Al Jazeera kanalı, AK Parti’nin güçlü olduğu, deprem bölgelerinde yine desteğin Cumhur İttifakı’ndan yana olduğunu belirtti.
